ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΣΤΗ ΖΩΗ (ΑΓΙΟΙ ΜΑΡΤΥΡΕΣ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ)

(άρθρο που δημοσιεύθηκε το 1998)

 του Αρχιμ. Χρυσοστόμου Ξενιτόπουλου

"

Όποιος θέλει να έρθει πίσω μου, ας σηκώσει το σταυρό του και ας με ακολουθήσει" (Ματθ. ιστ’ 24). Τα λόγια τούτα του Κυρίου ακούγοντας οι πιστοί όλων των αιώνων χαράσουν την πορεία τους συμφώνως με το παράδειγμά Του. Ζούνε τη σταυρωμένη και αναστημένη ζωή. Αυτό σημαίνει πως υπομένουν λογής θλίψεις και δοκιμασίες, χωρίς όμως να χάνουν τη χαρά που προέρχεται από την Ανάσταση του Χριστού, η οποία και τους στηρίζει. Ο Ιησούς μας υποσχέθηκε: «Αυτή τη χαρά δε θα σας την πάρει κανείς» (Ιω. ιστ’ 23). Μ’ αυτή τη χαρά οι άγιοι δέχθηκαν ευχαρίστως και να πεθάνουν. Προχώρησαν σε μαρτύρια και σε θάνατο ξέροντας πως δεν επρόκειτο να πεθάνουν ποτέ, αλλά να ζήσουν αιώνια με το Χριστό. «Όποιος πιστεύει σε μένα, κι αν πεθάνει θα ζήσει» είπε πάλι ο Κύριος κι ο απόστολος Παύλος τονίζει ότι «σε μας δόθηκε ως χάρισμα όχι μόνο να πιστεύουμε σ’ αυτόν αλλά και να πάσχουμε γι’ αυτόν» (Φιλιπ. 1, 29).

            Οι άγιοι είναι συγκοινωνοί των παθημάτων του Χριστού και μέτοχοι της Αναστάσεώς Του. Πολλές φορές οι μάρτυρες εξεικόνισαν το θείο Πάθος με τα δικά τους πάθη κατ’ αυτές τις ημέρες της Μ. Εβδομάδος. Κι αποτέλεσε αυτό και το θεωρούσαν και οι ίδιοι τιμή και δόξα και ιδιαίτερη χάρη Θεού.

            Ο άγιος Λεωνίδης προεξήρχε πνευματικού χορού στην Τροιζήνα. Όμιλος επτά γυναικών ήταν υπό την πνευματική καθοδήγησή του. Η Νουνεχία και η μητέρα της Βασίλισσα, η Χάρισσα, η Νίκη, η Γαλήνη, η Καλλίς και η Θεοδώρα. Για τη χριστιανική τους πίστη συνελήφθησαν από τους ειδωλολάτρες και παρουσιάστηκαν στον ηγεμόνα της Κορίνθου Βενούστο. Σαν τους είδε εκείνος στην ομολογία τους ασάλευτους, έδωσε διαταγή να ξύσουν με χειράγρες το σώμα του αγίου κι έπειτα να δεθούν με πέτρες όλοι και να πεταχτούν στα βάθη της θάλασσας. Πηγαίνοντας προς το μαρτύριό τους έψαλλαν συνεχώς. Πρωτοστατούσε η Χάρισσα ψάλλοντας όπως η Μαριάμ η αδελφή του Μωϋσή στον καταποντισμό των Αιγυπτίων: «Εν μίλιον έδραμον, Κύριε, και στράτευμα με εδίωξε, Κύριε, και ουκ ηρνησάμην σε, Κύριε, σώσον μου το πνεύμα» (Ένα μίλι έτρεξα, Κύριε, και με κατεδίωξαν στρατεύματα του εχθρού και δεν σε αρνήθηκα, Κύριε, σώσε μου την ψυχή). Ο ύμνος δεν έλειψε από το στόμα τους μέχρι την ώρα που τους δέχθηκε η θάλασσα. Εμαρτύρησαν δε, μια ημέρα πριν το Πάσχα, στις 16 Απριλίου του 258. Τον ίδιο καιρό καταμηνύθηκε στους ασεβείς και η μάρτυς Ειρήνη που ελάτρευε το Θεό μαζί με άλλους σε δικό της ευκτήριο οίκο. Φυλακίστηκε, της αφαίρεσαν τα δόντια και τη γλώσσα και τέλος αποκεφαλίστηκε.

            Μπορούν οι μάρτυρες να πούνε μαζί με τον υμνωδό «Χθες συνεθαπτόμην Σοι, Χριστέ, συνεγείρομαι σήμερον αναστάντι σοι, συνεσταυρούμην Σοι χθες, αυτός με συνδόξασον Σωτήρ εν τη βασιλεία Σου» (ωδή γ’ Κανόνος του Πάσχα).

            Ο άγιος μάρτυς Καλλιόπιος σε νεαρή ηλικία σταυρώθηκε ανάποδα τη Μ. Πέμπτη και τελειώθηκε το πρωί της Μ. Παρασκευής στις 7 Απριλίου του 304.

            Ο άγιος Συμεών, επίσκοπος Κτησιφώντος, όταν κηρύχτηκε ανηλεής διωγμός των χριστιανών της Περσίας από τον βασιλιά Σαπώρ Β’, διήνυσε μαρτύριο με αποκεφαλισμό τη Μ. Παρασκευή του 341 (17 Απριλίου) μαζί με τους πρεσβυτέρους Αβεδεχαλάα (Αβδελά), Χουσδαζάτ (ή Γοθαζάτ) και Ανίνα. Μαζί τους και ο αξιωματούχος Φουσίκ (Πουσίκης), ενώ η κόρη αυτού Μάρθα μαρτύρησε την ημέρα του Πάσχα.

            Ο άγιος Αμβρόσιος, επίσκοπος Μεδιολάνων, αναχώρησε για την ουράνια βασιλεία στις 4 Απριλίου του 397, Μ. Σάββατο.

            Ο άγιος Νικήτας πολιούχος των Σερρών, αγιορείτης ιερομόναχος, όταν κήρυξε τον Χριστό στους μουσουλμάνους στις Σέρρες, υπέστη διάφορα μαρτύρια και απαγχονίστηκε την Κυριακή του Πάσχα στις 4 Απριλίου 1808. Τον ίδιο θάνατο επεφύλαξαν οι Τούρκοι στον άγιο Οικουμενικό Πατριάρχη Γρηγόριο τον Ε’ στις 10 Απριλίου 1821, ημέρα της Αναστάσεως. Όλη η Μ. Εβδομάδα εκείνου του έτους υπήρξε εβδομάδα παθών για τους Έλληνες της Κωνσταντινουπόλεως, οι οποίοι αφέθησαν έρμαια στη μανία των Τούρκων που ήθελαν να εκδικηθούν για την εναρξάμενη ελληνική επανάσταση.

            Στις 3 Απριλίου 1821, Κυριακή των Βαΐων μαρτύρησαν στην Πάτρα οι άγιοι νέοι Χριστόδουλος και Αναστασία.

            Η καταστροφή της Χίου έγινε το Πάσχα του 1822 και η ηρωική έξοδος του Μεσολογγίου, Σάββατο του Λαζάρου στις 10 Απριλίου 1826. Ομοίως και της Νάουσας, την Κυριακή του Θωμά 1822.

            Το ελληνικό έθνος βάδισε κι αυτό το Γολγοθά του και συσταυρώθηκε με τον Χριστό.

            Και στον αιώνα μας δεν έλειψαν τα παραδείγματα. Ο π. Γεώργιος Σκρέκας, τη Μ. Παρασκευή του 1947, 11 Απριλίου, σταυρώθηκε και λογχίστηκε από άθεους επαναστάτες στο Νεραϊδοχώρι Τρικάλων. Το σταυρό τους σήκωσαν και οι αδελφοί μας στις χώρες του παραπετάσματος. Στην Αλβανία από το 1967 μέχρι το 1989 απαγορεύτηκε κάθε θρησκευτική εκδήλωση, ώσπου τα κοσμογονικά γεγονότα των καιρών μας έφεραν πάλι την Ανάσταση. Στη Ρωσία, τη  «μακρά νύχτα της αθεΐας» (έτσι την προφήτευε ο άγιος πατριάρχης Τύχων) τη διαδέχτηκε η νικητήρια κραυγή των πιστών « Χριστός Ανέστη» .  Κι ακόμα υπάρχουν χριστιανοί κρυφοί και φανεροί στον Πόντο ,  Μ. Ασία και κατεχόμενη Κύπρο που είναι στο Σταυρό και καρτερούν την Ανάσταση. Γι΄αυτούς ας προσευχόμαστε ιδιαίτερα εμείς που αξιωθήκαμε να εορτάζουμε ελεύθερα.

            «Εμείς γνωρίζουμε ότι περάσαμε από το θάνατο στη ζωή» (Α’ Ιω. 3, 14), με τον θάνατο και την έγερση του Χριστού. Από τότε οι  χριστιανοί συσταυρώνονται και συνανασταίνονται μαζί Του. Μας βεβαιώνει ο Απόστολος των Εθνών Παύλος: «Εάν συμπάσχουμε θα συνδοξασθούμε»  (Ρωμ. 8, 17) «κι αν αποθάνουμε θα συζήσουμε, αν υπομένουμε θα συμβασιλεύσουμε» (Β’ Τιμ. 2, 12).

            Σ’ Αυτόν, τον αρχηγό των μαρτύρων, το κράτος και η δόξα, η τιμή και η προσκύνησις πάντοτε.